Grodztwo ...

Byliście na zamku w Kamiennej Górze?
Owszem. W Kamiennej Górze jest zamek. Większości mieszkańców miasta i okolic dobrze znany, jednakże poza regionem nie cieszy się popularnością. I jest to zrozumiale ...
 

Kliknij, aby powiększać zdjęcia.

Wystarczy spojrzeć na zdjęcia by zrozumieć dlaczego. Na brak świadomości o jego istnieniu może również wpływać jego lokalizacja – peryferyjnie, za miastem, obecnie zarośnięty krzakami, drzewami i pokrzywami.

 

Nie ucierpiał podczas wojen, ani śląskich, ani napoleońskich. Dopiero armia radziecka w 1945 roku zdewastowała zamek. Jednak najbardziej ucierpiał dopiero później, w 1964 roku i to już za sprawą Polaków.

 



Galeria

 

 
Po XVI-wiecznym, renesansowym majątku pozostały jedynie ruiny (jak zwykle :/).

Lata jego świetności minęły dekady temu.  Litografia Theodora Blatterbauera z połowy XIX wieku



Jak było na prawdę? Nie potrafię niestety odpowiedzieć.

Mówi się, że dokonali tego głodni skarbów i majątku szabrownicy (za pewne mieszkańcy regionu). Po rozkradzeniu wartościowszych rzeczy, zamek podpalili, aby zatuszować swoje haniebne czyny. I tak też podaje się do publicznej wiadomości, że zamek spłonął podczas pożaru. Druga wersja, bardziej oficjalna mówi, że zamek najpierw spłonął, a dopiero później go rozkradziono. Jak było na prawdę? Pewne jest jednak, że wartościowe elementy wyposażenia (m. in. zastawa, meble), są w rękach niektórych kamiennogórzan, choć nie do końca wiadomo, "kto, co i jak?".


Tuż za murami zamku obecnie uprawia się warzywa. Mur pełni swoją obronną funkcję - strzeże przed natarciem na ogródek saren i dzików z pobliskich terenów leśnych.

Ostatnim i chyba najsurowszym katem zostały władze miasta Kamienna Góra. Po tym jak podczas pożaru w 1964r. spłonął dach, władze nie zdecydowały się na remont obiektu. W żaden sposób nie zabezpieczyły spalonego zamku, a destrukcja postępowała. Koszty remontu w tamtym czasie były dziesiątki razy mniejsze niż dzisiaj, jeśli w ogóle można mówić o możliwości remontu tak zrujnowanego obiektu.

Z powojennych ciekawostek, warto odnotować, że Grodztwo, służyło z początku za magazyny, a później zostało przejęte przez Państwowe Gospodarstwo Rolne.

 

Ale wróćmy na moment do początku. Nad bobrem, na północ od Kamiennej Góry, w kierunku Marciszowa, istniał już zamek w XIII wieku. Po nim oczywiście nie zostało już śladu, za wyjątkiem słabo już czytelnej fosy.
 



Okna zwężane do zewnątrz świadczą o obronnej funkcji Grodztwa.

Natomiast obiekt o którym mówimy, wybudowali Schaffgotschowie, między 1560 a 1588 rokiem na miejsce istniejącego już dworu, budynku o charakterze obronno-mieszkalnym w formie wieży rycerskiej.  Poza Kreppelhofem należały do nich również pobliskie wsie w dolinie Bobru: Daleszów Górny i Daleszów Dolny - obecnie dzielnice Kamiennej Góry.
 



Piaskowcowe rzeźby głów lwów lezą i czekają na zapomnienie.



Rezydencja posiadała wewnętrzny dziedziniec, krużganki i wysoką na kilkanaście metrów wieżę.



Widok zamku z lat 1744 - 1755 na rycinie Wernera.


Wnętrze pałacu było bogato zdobione, z mnogością pięknych detali architektonicznych.

 

 

Do dzisiaj zachowało się kilka elementów mówiących o dawnym bogactwie i kunszcie: ...

 

 

... brama wjazdowa z okalającymi murami, portale, gzymsy okienne, piaskowcowe rzeźby zdobiące niegdyś wejście.

 

 

Ahh. jakże pięknym uczuciem byłoby dziś wspinanie się na piętro do bogatych sal krętymi schodami albo podziwianie widoków z okien wieży, czy wejść galerią na dziedziniec z ogrodem.

Niemiecka nazwa "Kreppelhof" po I wonie światowej na chwilę została spolszczona na "Krzepielów". Później jednak, w nie do końca wytłumaczalnych okolicznościach ustanowiono nazwę "Grodztwo".



Zamek Grodztwo w Kamiennej Górze (widok od strony zachodniej) na pocztówce wydanej przez księgarnię Paula Schulze z Kamiennej Góry (wysłanej 13.04.1908r.). - lata 1900-1908

A jak w Polsce się dba o takie zabytki?

Całkiem niedawno, bo już w XXI wieku, władze miasta wystąpiły do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o skreślenie Grodzwa z listy zabytków i pozwolenie na wyburzenie zamku, argumentując te działanie troskę o odwiedzających te ruiny. Tak, aby nikomu się nie zawalił na głowę. Próby uzyskania funduszy na remonty i rewitalizację również podejmowano ale dość niemrawo i z mizernym skutkiem. Na jakiekolwiek "ruchy" czeka się do dziś, i zamek poczeka jeszcze długo ...(chciałbym, ale potrwa to pewnie dość krótko, bo może nie wiadomo ile jeszcze wytrzyma).

Na koniec może powtórzę pytanie z początku.

Byliście na zamku w Kamiennej Górze? Uważajcie, może runąć w każdej chwili.